[n° ou bulletin] est un bulletin de
XXXIX, 1-2 - 2009 - Recherche historique sur l'actualité filmée en Belgique = Historisch onderzoek naar gefilmd nieuws in België [texte imprimé] / Roel Vande Winkel, Directeur de publication ; Daniël Biltereyst, Directeur de publication ; Lieve Desmet, Directeur de publication . - 2009 . - pp. 1-323. Langues : Néerlandais ( dut) Français ( fre)
Catégories : |
070 Presse Journalisme Médias 32.019 Propagande / Communication politique / Médias et politique 94(493) Histoire de la Belgique
|
Note de contenu : |
Roel Vande Winkel, Daniël Biltereyst en Lieve Desmet, Historisch onderzoek naar gefilmd nieuws in België: inleiding. Recherche historique sur l'actualité filmée en Belgique: introduction. [7-25]
Guido Convents, Van gefilmde actualiteiten tot bioscoopjournaal in België. De ontwikkeling van het nieuws op het witte doek (1896-1918). [27-52]
Al de eerste jaren van de film (1996-1914) blijken gefilmde actuele gebeurtenissen of zelfs gereconstrueerde voor het Belgisch publiek een ontzettend grote aantrekkingskracht te hebben. Vanaf het begin zijn actualiteiten belangrijk voor zowel filmexploitanten en -producenten. In België spelen ze eveneens een rol in het tot stand komen van eigen filmproductie. Actualiteiten blijken al van het eerste ogenblik niet waardevrij te zijn. Enerzijds wordt de wereld bekeken door de burgerij en de gevestigde macht en anderzijds worden actualiteiten en propaganda (bijvoorbeeld koloniale en oorlogs) met elkaar vermengd. De invalshoek van de programmatie van dergelijke nieuwsbeelden maakt duidelijk dat de film in die belle époque en de Eerste Wereldoorlog meer dan een onschuldig tijdverdrijf was.
Daniël Biltereyst en Roel Vande Winkel, Filmjournaals in België (1918-1994). [53-92]
Deze bijdrage over de ontwikkeling van filmjournaals in België vanaf het interbellum geeft aan hoe België als een open, liberale filmmarkt tot en met de Tweede Wereldoorlog zo goed als volledig afhankelijk was van buitenlandse leveranciers inzake gefilmd nieuws. Na de wereldoorlog ontstond een volwaardig nationaal filmjournaal (Belgavox), dat mede dankzij de steun van de Belgische overheid lang overeind bleef en de concurrentie van grote buitenlandse ondernemingen wist te doorstaan.
Lieve Desmet en Roel Vande Winkel, Historisch onderzoek naar de nieuwsproductie van de Vlaamse televisieomroep (NIR – BRT – BRTN – VRT). Een praktijkgebaseerde bronnenanalyse. [93-122]
Op basis van uitgebreide ervaring, opgedaan tijdens het doctoraal onderzoek (2005) van Lieve Desmet, biedt dit artikel, aangevuld en geactualiseerd in samenwerking met Roel Vande Winkel, een gedetailleerd overzicht van audiovisuele en geschreven bronnen. Hoewel dit artikel vooral relevant is voor onderzoek naar de Vlaamse omroep, bevat het ook belangrijke informatie voor onderzoekers die zich toeleggen op de Franstalige tegenhanger(s) INR – RTBF.
Muriel Hanot, Le pari de l'expérience dans un paysage audiovisuel marqué par la concurrence. Histoire d'un journal télévisé francophone qui n'en était pas un, 1953-1956. [123-137]
Riche de deux programmes distincts, l'un francophone, l'autre néerlandophone, la télévision belge se distingue par la priorité différente accordée aux journaux télévisés au nord et au sud du pays. Bien qu'elles semblent à première vue résulter de croyances variables dans les possibilités du média, les deux approches renvoient aussi aux attentes variées d'un public soumis au sud du pays à la force d'attraction de la télévision française.
Case Studies
Daniël Biltereyst en Liesbet Depauw, Overheidscontrole op gefilmd nieuws. De invloed van de Belgische Filmkeuringscommissie en de regering op filmactualiteiten (1919-1940). [139-176]
Dit artikel geeft aan hoe de Belgische Filmkeuringscommissie en de regering tijdens het interbellum mechanismen in het leven riepen om filmjournaals en documentaires met een actuele inslag, in bepaalde gevallen te controleren en soms te censureren.
Bénédicte Rochet, Les actualités filmées, une arme de propagande opérante? Les initiatives du gouvernement belge entre 1940 et 1945. [177-197]
Cet article se focalise sur les initiatives du gouvernement belge entre 1940 et 1945 en matière de propagande audiovisuelle, et ce par le biais des journaux d'actualités filmées. Il s'agit d'approcher les structures et politiques mises en place à Londres mais également de mesurer le rapport de force entre l'autorité belge et les services alliés de propagande, protagonistes incontournables.
Roel Vande Winkel, Belgische onderwerpen van de door de bezetter gecontroleerde UFA en BELGA filmjournaals, 1940- 1944. [199-236]
In dit artikel wordt een analyse gemaakt van de in België gefilmde onderwerpen van de 'Ufa Wereld Aktualiteiten' (Ufa Actualités Mondiales, 1940-1944) en van het 'Belga Nieuws' (Actualités Belga, 1943-1944). Deze journaals maakten in bezet België een verplicht onderdeel van elke bioscoopvoorstelling uit. Ze werden gemaakt in België, door een vertegenwoordiger van het Duitse propagandaministerie, die samenwerkte met de Propaganda- Abteilung Belgien.
Lieve Desmet, Overheidscontrole op bewegend beeld: invloed van de overheid op het Vlaamse televisiejournaal (1953-2008). [237-263]
Toen de Vlaamse openbare omroep in 1953 met een televisiejournaal begon, werd men door de overheid verplicht om regeringsbeslissingen en -mededelingen verder bekend te maken, maar mocht men er geen kritiek op uitoefenen. De regels die televisienieuwsjournalisten moesten volgen, sloten aan bij de oudere wetgeving voor radiojournalistiek, en waren zo streng, dat de Algemene Belgische Persbond (ABP) weigerde om radio- en televisiejournalisten als leden van de "pers" te erkennen. Dit artikel schetst de belangrijkste overheidsbeslissingen die in de daaropvolgende decennia inzake televisiejournalistiek werden opgelegd, en de impact die zulke beslissingen hadden op de "werkvloer" van de nieuwsredacties.
Muriel Hanot, Les contreparties du monopole public. L'information télévisée belge francophone des premiers temps entre neutralité, autocensure et discours traditionnels d'autorité. [265-275]
Des communications gouvernementales aux débats, du principe d'impartialité à celui d'objectivité, des impératifs publics aux contraintes économiques, l'histoire des rapports du politique à la télévision belge francophone se révèlent tout en nuance, loin de l'interventionnisme à la française.
Anne Roekens, La série "Wallonie" (1962-1969, 1991-1995): exception ou symptôme dans la programmation de la RTB(F)? [277-295]
La série "Wallonie" lancée par Henri Mordant a été diffusée sur la RTB(F) de 1962 à 1969, et à nouveau de 1991 à 1995. Les prises de position régionalistes de ce magazine socioéconomique en font un cas d'étude particulièrement intéressant, en ce qui concerne les rapports entre politique et télévision.
Doctorale proefschriften – Thèses de doctorat. [297-323]
M. VENKEN, Straddling the Iron Curtain? Migrants' War Memories. [297] B. BEVERNAGE, 'We victims and survivors declare the past to be in the present.' Time, Historical (In)justice and the Irrevocable. [301] F. CUMOLI, Periferie e mondi operai: immigrazione, spazi sociali e ambiti culturali negli anni '50. [309] L. NYS, De intrede van het publiek. Museumbezoek in België 1830-1914. [312] |
Permalink : |
https://bibliotheque.territoires-memoire.be/pmb/opac_css/index.php?lvl=bulletin_ |
[n° ou bulletin] est un bulletin de
Titre : |
XXXIX, 1-2 - 2009 - Recherche historique sur l'actualité filmée en Belgique |
Titre original : |
Historisch onderzoek naar gefilmd nieuws in België |
Type de document : |
texte imprimé |
Auteurs : |
Roel Vande Winkel, Directeur de publication ; Daniël Biltereyst, Directeur de publication ; Lieve Desmet, Directeur de publication |
Année de publication : |
2009 |
Importance : |
pp. 1-323 |
Langues : |
Néerlandais (dut) Français (fre) |
Catégories : |
070 Presse Journalisme Médias 32.019 Propagande / Communication politique / Médias et politique 94(493) Histoire de la Belgique
|
Note de contenu : |
Roel Vande Winkel, Daniël Biltereyst en Lieve Desmet, Historisch onderzoek naar gefilmd nieuws in België: inleiding. Recherche historique sur l'actualité filmée en Belgique: introduction. [7-25]
Guido Convents, Van gefilmde actualiteiten tot bioscoopjournaal in België. De ontwikkeling van het nieuws op het witte doek (1896-1918). [27-52]
Al de eerste jaren van de film (1996-1914) blijken gefilmde actuele gebeurtenissen of zelfs gereconstrueerde voor het Belgisch publiek een ontzettend grote aantrekkingskracht te hebben. Vanaf het begin zijn actualiteiten belangrijk voor zowel filmexploitanten en -producenten. In België spelen ze eveneens een rol in het tot stand komen van eigen filmproductie. Actualiteiten blijken al van het eerste ogenblik niet waardevrij te zijn. Enerzijds wordt de wereld bekeken door de burgerij en de gevestigde macht en anderzijds worden actualiteiten en propaganda (bijvoorbeeld koloniale en oorlogs) met elkaar vermengd. De invalshoek van de programmatie van dergelijke nieuwsbeelden maakt duidelijk dat de film in die belle époque en de Eerste Wereldoorlog meer dan een onschuldig tijdverdrijf was.
Daniël Biltereyst en Roel Vande Winkel, Filmjournaals in België (1918-1994). [53-92]
Deze bijdrage over de ontwikkeling van filmjournaals in België vanaf het interbellum geeft aan hoe België als een open, liberale filmmarkt tot en met de Tweede Wereldoorlog zo goed als volledig afhankelijk was van buitenlandse leveranciers inzake gefilmd nieuws. Na de wereldoorlog ontstond een volwaardig nationaal filmjournaal (Belgavox), dat mede dankzij de steun van de Belgische overheid lang overeind bleef en de concurrentie van grote buitenlandse ondernemingen wist te doorstaan.
Lieve Desmet en Roel Vande Winkel, Historisch onderzoek naar de nieuwsproductie van de Vlaamse televisieomroep (NIR – BRT – BRTN – VRT). Een praktijkgebaseerde bronnenanalyse. [93-122]
Op basis van uitgebreide ervaring, opgedaan tijdens het doctoraal onderzoek (2005) van Lieve Desmet, biedt dit artikel, aangevuld en geactualiseerd in samenwerking met Roel Vande Winkel, een gedetailleerd overzicht van audiovisuele en geschreven bronnen. Hoewel dit artikel vooral relevant is voor onderzoek naar de Vlaamse omroep, bevat het ook belangrijke informatie voor onderzoekers die zich toeleggen op de Franstalige tegenhanger(s) INR – RTBF.
Muriel Hanot, Le pari de l'expérience dans un paysage audiovisuel marqué par la concurrence. Histoire d'un journal télévisé francophone qui n'en était pas un, 1953-1956. [123-137]
Riche de deux programmes distincts, l'un francophone, l'autre néerlandophone, la télévision belge se distingue par la priorité différente accordée aux journaux télévisés au nord et au sud du pays. Bien qu'elles semblent à première vue résulter de croyances variables dans les possibilités du média, les deux approches renvoient aussi aux attentes variées d'un public soumis au sud du pays à la force d'attraction de la télévision française.
Case Studies
Daniël Biltereyst en Liesbet Depauw, Overheidscontrole op gefilmd nieuws. De invloed van de Belgische Filmkeuringscommissie en de regering op filmactualiteiten (1919-1940). [139-176]
Dit artikel geeft aan hoe de Belgische Filmkeuringscommissie en de regering tijdens het interbellum mechanismen in het leven riepen om filmjournaals en documentaires met een actuele inslag, in bepaalde gevallen te controleren en soms te censureren.
Bénédicte Rochet, Les actualités filmées, une arme de propagande opérante? Les initiatives du gouvernement belge entre 1940 et 1945. [177-197]
Cet article se focalise sur les initiatives du gouvernement belge entre 1940 et 1945 en matière de propagande audiovisuelle, et ce par le biais des journaux d'actualités filmées. Il s'agit d'approcher les structures et politiques mises en place à Londres mais également de mesurer le rapport de force entre l'autorité belge et les services alliés de propagande, protagonistes incontournables.
Roel Vande Winkel, Belgische onderwerpen van de door de bezetter gecontroleerde UFA en BELGA filmjournaals, 1940- 1944. [199-236]
In dit artikel wordt een analyse gemaakt van de in België gefilmde onderwerpen van de 'Ufa Wereld Aktualiteiten' (Ufa Actualités Mondiales, 1940-1944) en van het 'Belga Nieuws' (Actualités Belga, 1943-1944). Deze journaals maakten in bezet België een verplicht onderdeel van elke bioscoopvoorstelling uit. Ze werden gemaakt in België, door een vertegenwoordiger van het Duitse propagandaministerie, die samenwerkte met de Propaganda- Abteilung Belgien.
Lieve Desmet, Overheidscontrole op bewegend beeld: invloed van de overheid op het Vlaamse televisiejournaal (1953-2008). [237-263]
Toen de Vlaamse openbare omroep in 1953 met een televisiejournaal begon, werd men door de overheid verplicht om regeringsbeslissingen en -mededelingen verder bekend te maken, maar mocht men er geen kritiek op uitoefenen. De regels die televisienieuwsjournalisten moesten volgen, sloten aan bij de oudere wetgeving voor radiojournalistiek, en waren zo streng, dat de Algemene Belgische Persbond (ABP) weigerde om radio- en televisiejournalisten als leden van de "pers" te erkennen. Dit artikel schetst de belangrijkste overheidsbeslissingen die in de daaropvolgende decennia inzake televisiejournalistiek werden opgelegd, en de impact die zulke beslissingen hadden op de "werkvloer" van de nieuwsredacties.
Muriel Hanot, Les contreparties du monopole public. L'information télévisée belge francophone des premiers temps entre neutralité, autocensure et discours traditionnels d'autorité. [265-275]
Des communications gouvernementales aux débats, du principe d'impartialité à celui d'objectivité, des impératifs publics aux contraintes économiques, l'histoire des rapports du politique à la télévision belge francophone se révèlent tout en nuance, loin de l'interventionnisme à la française.
Anne Roekens, La série "Wallonie" (1962-1969, 1991-1995): exception ou symptôme dans la programmation de la RTB(F)? [277-295]
La série "Wallonie" lancée par Henri Mordant a été diffusée sur la RTB(F) de 1962 à 1969, et à nouveau de 1991 à 1995. Les prises de position régionalistes de ce magazine socioéconomique en font un cas d'étude particulièrement intéressant, en ce qui concerne les rapports entre politique et télévision.
Doctorale proefschriften – Thèses de doctorat. [297-323]
M. VENKEN, Straddling the Iron Curtain? Migrants' War Memories. [297] B. BEVERNAGE, 'We victims and survivors declare the past to be in the present.' Time, Historical (In)justice and the Irrevocable. [301] F. CUMOLI, Periferie e mondi operai: immigrazione, spazi sociali e ambiti culturali negli anni '50. [309] L. NYS, De intrede van het publiek. Museumbezoek in België 1830-1914. [312] |
Permalink : |
https://bibliotheque.territoires-memoire.be/pmb/opac_css/index.php?lvl=bulletin_ |
|